cDroid - CPUClass

Klasa która pozwala naszej aplikacji na obsługę taktowania procesora w naszym telefonie.

Pozwala ona na :
-Pobranie minimalnego/maksymalnego taktowania procesora

get_min_freq()/get_max_freq
-Pobranie obecnego minimalnego/maksymalnego taktowania procesora

get_act_min_freq()/get_act_max_freq() -Pobranie obecnego taktowania

get_cur_freq() -Pobrania Informacji o procesorze

get_cpu_info()
-Ustawienie minimalnego/maksymalnego taktowania procesora

set_min_cpu_freq(int freq)/set_max_cpu_freq(int freq)
-Ustawienie aktualnego taktowania procesora

set_cur_cpu_freq(int freq)
-Ustawienie zarządcy

set_gov(String gov_name)
Do pobrania - https://github.com/CheQ/android_classes/blob/master/CPUClass

aby zainicjować Klasę wystarczy do kodu wpisać

CPUClass.init(boolean su);

Jeśli parametr su będzie true to będziemy mogli ustawiać (jeśli dostępny jest super user - urządzenie musi być zrootowane) jeśli false , tylko pobieramy informacje.

Miłego! ;)

Stock Deodexed Rom L5 v20 (4.1.2)

https://www.dropbox.com/s/qzd01j8b7okmg5f/l5_v20_root_busybox_cwm_deodex.zip

Wyciągnęte z pliku KDZ , wrzucony do deodex'a w formie instalacyjnego zipa przez CWM.

Dodatkowo SU, BusyBox, CWM Recovery ;)

Ważne :  Po Deodexie Klawiatura LG nie działała (pracuje nad tym ;_; ) więc po instalacji omijamy konfiguracje i instalujemy klawiaturę przez ADB.

adb install plik_apk_z_klawiatura.apk

Root LG L5 Android 4.1.2 bez instalacji nowego Softa

Na różnych forach dowiedzieć się można że "po co rootować urządzenie skoro można wgrać nowego softa z rootem" - niestety są ludzie którzy potrzebują roota a nie widzi im się ściąganie Roma + potrzebnych aplikacji (ze względu na to że się "boją" bądź internet im nie pozwala).

Wczoraj w końcu udało mi się dokonać roota tego telefonu bez zbędnych programów.

Potrzebne :
1)Telefon i zainstalowane sterowniki na komputerze
2) VRoot - do pobrania : http://www.mgyun.com/vroot
(opcjonalnie) 3) Aplikacja w telefonie umożliwiająca dostęp do plików na partycji systemowej. (tj Root Expoler)

Instrukcja:
1)Zainstaluj program VRoot
2)Włącz w telefonie tryb Debugowania USB (opcje programistyczne , debugowanie USB) i podłącz go do komputera.
3) Włącz program VRoot i poczekaj aż program wykryje telefon.
4) Kliknij ROOT (Zielony guzik) i poczekaj Chwilę
5) Jak telefon się zrestartuje - root został wykonany.

I już. To tyle :) Jednak VRoot wrzuca nam własny program do zarządzania rootem a że jest on po chińsku to jest dla nas mało czytelny więc wypadało by zmienić jak komuś nie podoba się taka forma zarządzania su.

Dodatkowo - Zmiana Aplikacji Zarządzania SUPERUSER'em:
1)Zainstaluj na telefonie menedżer plików dzięki któremu będziesz mógł edytować pliki w Systemie (preferuje i polecam root Explorer)
2) Odpal Aplikację i zezwól na uprawnienia roota (prawy guzik jak wyskoczy okienko)
3) przejdź do System/app
4) Usuń plik Superuser.apk
5) Ściągnij z Google Play SuperSU
6) Włącz i zaktualizuj binarki su.

Już. :)

Hill Climb Racing Free Coins

Moja pierwsza taka "praca" ^^ 
zmodyfikowana wersja Hill Climb Racing ażeby można było dostać Pieniążki za free ;)
Instalacja standardowa - Aplikacje wrzucamy na SD , Instalujemy ją (koniecznie w ustawieniach musi być zaznaczone "Nieznane źródła" w zakładce Aplikacje). Aby dostać pieniążki (dokładnie 32 767 pieniążków) wystarczy kliknąć w "Coins" następnie w Facebook a aplikacja nam doda. Czynność możemy powtarzać w nieskończoność :)


Download

"Theming Androida" - Wstęp

Podstawowy wygląd Androida może "nie zadowalać" zaawansowanego użytkownika. w poprzednim poście o własnym romie pisałem na temat podstawowych modyfikacji - jednak sama podmiana grafik dla kogoś może być niewystarczająca. Dziś napiszę co nieco o Theming'u androida.
Wymagania:
Nowy "Themer" powinien mieć styczność z pisaniem aplikacji. Android korzysta z technologi XML która pomimo tego że zawiera składnie angielskie jest dosyć trudna do ogarnięcia. "Wygląd" Androida jest również w pliku xml podobnie jak w pliku Layout'u aplikacji - dlatego dobrze było by gdybyś się zapoznał z tym.
Narzędzia:
Edytor tekstowy (polecam Notepad++), edytor graficzny (zaawansowany np Gimp albo Photoshop) , aczkolwiek najważniejszą rzeczą jest narzędzie APKTOOL które jest dostępne zarówno na Windows'a , Linuxa i Mac'a. Do pobrania.

https://code.google.com/p/android-apktool/downloads/list

Potrzebujemy główny plik z Apktool (apktool1.5.2.tar.bz2) i plik konkretny dla naszego systemu.

w folderze apktool do poprawnego działania musimy mieć 3 plik - apktool.jar , aapt i apktool. Pierwszy to "jądro" apktool , pozostałe służą do jego "obsługi".

Składnie możemy zobaczyć po wpisaniu w wiersz poleceń apktool

Apktool v1.5.2 - a tool for reengineering Android apk files
Copyright 2010 Ryszard Wiśniewski 
with smali v1.4.1, and baksmali v1.4.1
Updated by @iBotPeaches  
Apache License 2.0 (http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0)

Usage: apktool [-q|--quiet OR -v|--verbose] COMMAND [...]

COMMANDs are:

    d[ecode] [OPTS]  []
        Decode  to .

        OPTS:

        -s, --no-src
            Do not decode sources.
        -r, --no-res
            Do not decode resources.
        -d, --debug
            Decode in debug mode. Check project page for more info.
        -b, --no-debug-info
            Baksmali -- don't write out debug info (.local, .param, .line, etc.)
        -f, --force
            Force delete destination directory.
        -t , --frame-tag 
            Try to use framework files tagged by .
        --frame-path 
            Use the specified directory for framework files
        --keep-broken-res
            Use if there was an error and some resources were dropped, e.g.:
            "Invalid config flags detected. Dropping resources", but you
            want to decode them anyway, even with errors. You will have to
            fix them manually before building.

    b[uild] [OPTS] [] []
        Build an apk from already decoded application located in .

        It will automatically detect, whether files was changed and perform
        needed steps only.

        If you omit  then current directory will be used.
        If you omit  then /dist/
        will be used.

        OPTS:

        -f, --force-all
            Skip changes detection and build all files.
        -d, --debug
            Build in debug mode. Check project page for more info.
        -a, --aapt
            Loads aapt from specified location.

    if|install-framework  [] --frame-path [] 
        Install framework file to your system.

For additional info, see: http://code.google.com/p/android-apktool/
For smali/baksmali info, see: http://code.google.com/p/smali/

Teraz wypadało by coś zrobić :D

Dzięki temu narzędziu będziemy mogli zmienić layout i działanie prawie że każdej aplikacji (w miare naszych umiejętności) ale wcześniej musimy "przygotować" go do obsługi. Potrzebne nam do tego będzie plik framework-res.apk z naszego telefonu.

Na dzień dobry instalujemy naszego frameworka.

> apktool if framework-res.apk

gdy zobaczymy komunikat że został poprawnie zainstalowany bierzemy się za dekompilacje apki do zmiany - nawet do dekompilacji naszego frameworka.

> apktool d framework-res.apk

W ten sposób utworzy się nam nowy folder w którym będziemy mieli pliki graficzne , xml layout'ów i zmiennych oraz pliki wykonawcze w formacie SMALI. Jego rozumienie jest dosyć "trudne".

SMALI (po mojemu) to format zdekompresowanych plików wykonawczych androida , które "rozumie" wirtualna maszyna Androida (Dalvik), nie ma w nim pętli (co może na pierwszy rzut oka przerazić programistę który jest do nich przyzwyczajony).
Do Samego Themingu nie będziemy potrzebowali zmian w tych plikach. Wystarczą nam pliki graficzne (o których wspomniałem w Proste Modyfikacje ) oraz pliki XML , które już teraz są dla nas zrozumiałe.

Gdy już skończymy modyfikować , musimy "zbudować" aplikacje.

> apktool b nazwa_folderu_naszej_aplikacji nowa_nazwa_aplikacji

 w przypadku Frameworka będzie to

> apktool b framework-res new_framework.apk

plik new_framework.apk to nasz skompilowany plik. Teraz rzecz "najważniejsza". Ze źródłowej aplikacji (tutaj - > framework-res.apk) musimy skopiować folder META-INF do nowej aplikacji (tutal -> new_framework.apk) gdyż nasza nowa aplikacja nie ma certyfikatów przez co android nie załaduje jej.

Po skopiowaniu wrzucamy nową aplikacje na telefon i podmieniamy ją ze starą.

Mam nadzieję że w najbliższym czasie będę miał narzędzia do sprawdzenia kilku modyfikacji i publikowania ich na blogu. Thening to naprawdę fajna zabawa która pozwala odpicować Androida według upodobań.

Miłej zabawy! ;)

Uzyskiwanie uprawnień Root'a w aplikacji.

ZRootowanie telefonu przynosi wiele korzyści jak i zagrożeń. Dzięki uprawnieniom SuperUser'a możemy modyfikować piki systemowe (których uprawnienia są domyślnie ustawione na Tylko do odczytu) modyfikować taktowanie CPU , korzystać z Firewall'a itp. Root rozszerza nam możliwości telefonu.

Wiele aplikacji z niego korzysta. Uprawnienia SU nie są zadeklarowane tj np uprawnienia do odczytu Kontaktów, Sms'ów , karty SD itp o których informujemy plik AndroidManifest.xml w trakcie tworzenia aplikacji. Jednak aby je otrzymać wystarczy jedna linijka kody przy Starcie Aktywności (onCreate) bądź odpaleniu/Aktualizacji widgetu (onEnabled,onUpdate)

Runtime.getRuntime().exec("su");

Całą filozofia. :) Oczywiście edytor zasugeruje nam żebyśmy wrzucili kod w try/catch i otrzymamy takie coś

try 
{
 Runtime.getRuntime().exec("su");
} 
catch (IOException e) 
{
 //Nie znalazł polecenia SU
}

Dzieje się tak ponieważ a androidzie większość rzeczy wykonujemy przez wpisanie polecenia (zupełnie tak jak byśmy operowali terminalem). W kodzie tak naprawdę wywołujemy uplecenie su dzięki czemu do momentu zakończeni sesji (która kończy się zamknięciem aplikacji) nasz pakiet (aplikacja) ma możliwości roota.

Android - Własny ROM - Proste Modyfikacje.

Kiedy mamy już przygotowane miejsce pracy możemy śmiało wziąć się za modyfikacje Androida. Tutaj zajmiemy się prostymi modyfikacjami - dodaniem niestandardowych aplikacji, podmianą Boot Animacji, "Podpisaniem Własnego Romu" oraz co nieco o zmianach w wyglądzie.

Pamiętaj Przed wszystkim wykonaj kopię zapasową plików!! Nie biorę odpowiedzialności za ew uszkodzenia. Wszystko robisz na własną odpowiedzialność!!

1) Co potrzebuję?

Możesz spróbować napisać Androida od zera , ściągnąć, edytować AOSP i skompilować na swój telefon by mieć własny rom tylko pytanie - po co? Skoro jesteś początkowym Developerem (tak jak ja) bazuj na instalacyjnych paczkach zip do Recovery. Pamiętaj żeby był to Rom który działa pod Twoim telefonem (co jest rzeczą oczywistą, przypominam żeby nie było sytuacji że nie działa).

Zipem może być Stockowy rom bądź Cyanogenmod, AOSP, AOKP, Paranoid, MIUI itp - co Ci się podoba i czego potrzebujesz. Kiedy już zdecydowaliśmy na którym androidzie nasz Rom będzie bazował rozpakuj go do folderu , do którego będziesz miał pełen dostęp za pomocą 7zip, winrar bądź innego programu tego typu.

2) Dodanie/Usuwanie Aplikacji do Romu.

Dodanie Aplikacji do Androida to rzecz tak bardzo banalna że aż się nie będe rozpisywał. Wiadomo - potrzebujemy plik instalacyjny Aplikacji (rozszerzenie apk, tu polecam zaciekawić się z tematem starego dosyć narzędzia jakim jest Lucky Patcher - pozwala on m. in na stworzenie pliku APK wybranej aplikacji z poziomu telefonu z Androidem) Aplikacje wrzucamy do folderu /system/app . Sytuacja podobna jeśli któreś z aplikacji nie chcemy. Wystarczy ją wtedy usunąć z tego folderu. Uwaga! Aplikacje te są umieszczone na partycji system do którego przypisane atrybuty tylko do odczytu! Jeśli chcemy zezwolić użytkownikowi na Odinstalowanie wrzuconej przez nas aplikacji umieśćmy ją w folderze custpack/app/ .

3) Zmiana animacji startowej.

Szukamy w naszym folderze z romem pliku bootanimation.zip i robimy mu kopie zapasową (jakby coś się spsuło) Kolejny zip w naszym romie który można wypakować i dowolnie zmodyfikować. Obrazki tam wrzucone można podmienić na własne, zapisać , spakować do bootanimation.zip i wrzucić w stare miejsce.
Aby ułatwić życie można przygotować sobie film i skonwertować go na format obrazkowy mając każdą klatkę filmu w pliku. Taką rzecz umożliwia nam narzędzie The Rad Video Tools z którego sam korzystałem tworząc pierwszą boot animacje. Skonwertowane grafiki wrzucamy do zipa razem z  plikiem desc.txt (jest on potwornie ważny gdyż tam jest opisane rozdzielczość wyświetlana i ilość partów bootanimacji - nie spotkałem się jeszcze z więcej niż dwoma partami)

4) Własny wygląd

O tyle dobrze że w Androidzie wszystko to jedna wielka bitmapa (dokładnie png/ 9.png jednak różnica między nimi jest taka że png normalnie zapiszemy a żeby zapisać jako 9.png wystaczy do nazwy obrazka dopisać .9 i zapisać jako png) więc i tu edycja nie jest skomplikowana.

Plik którym się zajmiemy to przede wszystkim framework-res.apk (w androidzie 2.3 i wyżej można wykorzystać też SystemUI.apk). Otwieramy go jak zwykłego zipa i zajmujemy się katalogiem res/drawable-nasza_rozdzielczość (hdpi, ldpi lub nodpi) w nim mamy multum obrazków które możemy otwirzyć , zmodyfikować nawet w paincie (ale bez przesady bo to png i przeźroczystość nie będzie dobrze działać)

Pamiętajmy tylko żeby nie ruszać plików xml. Są one "gotowe do edycji" dopiero po dekompilacji framework-res a ich "wygląd" nas nie zadowoli. 

Po wszystkim zmienione obrazki podmieniamy z tymi z framework-res.apk jak pliki w zwykłym zipie ;)

Można skorzystać z gotowego rozwiązania na http://uot.dakra.lt/ gdzie wrzucamy pliki podane przezemnie i wybieramy co nasz rom ma mieć nowego w wyglądzie. Proste! :D
5) To mój rom!

Własnie zmodyfikowałeś Androida. Teraz można by jakoś zakomunikować userowi że to Twój rom.
Dodajemy wpis do Setting
Bez problemu można zmienić Numer Kompilacji w Systemie wchodząc w Ustawienia -> Informacje o telefonie. 
Aby dodać info o "nas" w build.prop naszego romu szukamy linijki

ro.build.display.id=

I za = wpisujemy nazwę romu.

Info przy instalacji
w folderze \META-INF\com\google\android mamy plik updater-script. Zawiera on instrukcje flashowania romu z poziomu recovery. Lepiej nie tykać się (narazie0 innych funkcji oprócz

ui_print

Które wyświetlają na ekranie to co wpiszemu w środek funkcji. Przy Edycji CM7 dla move dodałem "takie coś"

ui_print("CYANOGENMOD 7 by EWRA Project");
ui_print("edit by CheQ for MOVE");

Dodajemy Analogicznie.


Po wszystkim Tworzymy Zipa w którym znajdują się foldery z naszego romu (struktura musi być dokładnie taka sama) wrzucamy ją na sd , odpalamy Recovery i instalujemy.

W ten oto sposób mamy własny Rom na Androida.
Miłej zabawy! :)

Przygotowanie Stanowiska Pracy

Każdy , kto chce zacząć z Tworzeniem/Edycją Romów i kerneli musi przygotować miejsce pracy.

Jednak pomimo że Windows to najpopularniejszy System Operacyjny wśród PC , mało które narzędzie go supportuje. Więc „Najlepszym” rozwiązaniem byłoby przeniesienie się z Windoswa na Linuxa.

1) Linux – a konkretnie Ubuntu na którym pracuje większość developerów – jest w pełni darmowy. Obraz płyty możemy ściągnąć za darmo z oficjalnej strony , a płytę z tymże systemem zamówić za grosze (w porównaniu do Licencji Windowsa)

http://www.ubuntu.com/download/desktop

Jak już wspomniałem , jest on w pełni darmowy , możesz go ściągnąć , zgrać na płytę i rozpowszechniać. Co więcej , jego kod źródłowy jest w pełnie darmowy więc możesz go ściągnąć i modyfikować  ale pamiętaj – nie możesz z niego czerpać korzyści (jedyne za co możesz pobrać opłatę to koszty nośnika cd/ dvd i ew „robocizny” ale biorąc pod uwagę że taki kombajn jak Linux został udostępniony darmowo szanujmy pracę drugiego człowieka – całą licencje znajdziesz o Tu )
Jeśli planujesz zwykłe  modernizacje romów bądź kompilacje Androida do wersji Froyo łącznie – możesz bez wahania instalować 32 bitową wersje. Jednak jeśli planujesz pracować pełną gębą na androidach Gingerbread i wyżej – zaopatrz się w wersje 64 bitową. Kompilacja GB i wyżej wymaga 64 bitowego JDK , którą nie można w logiczny sposób zainstalować na 32 bitowym systemie.
Jeśli masz słabsze urządzenie pomyśl nad wersją 10.04. Oczywiście rekomendowane jest 12.04 ale słabsze urządzenia po prostu nie pociągną (mój laptop – 2 x 1.9 GHz , 1Gb Ram co godzine wyłączał się bez większego ogrzewania)
Rozwiązanie to nie jest odpowiednie dla Graczy. Na Pingwiniastą platformę nie większości dobrych gier (nawet Steam nie supportuje fajnych. >.<)

Dlatego Jeśli mamy dobrego kompa możemy Sobie pozwolić na Wirtualną maszynę. Tworzymy Komputer w Komputerze. Oczywiście wymaga sporo więcej to więcej niż Pentium 4 i 512 Ramu  , a praca na nim może powodować nadmierne zdenerwowanie (Kiedy nasza maszyna będzie miała zbyt mało ramu bądź za mało rdzeni może nam pospolicie mulić)

Mamy do wyboru 2 darmowe programy do wykonania maszynki - Microsoft Virtual Pc oraz VirtualBox . Na obu z nich Ubuntu działa , jednak Virtualbox ma więcej narzędzi do zarządzania maszyną (m.in na ilu rdzeniach ma działać nasza maszyna czego brakuje w VirtualPc) więc osobiście polecam go.

Jeśli planujemy drobne zmiany w romie (dodać do Stockowego Roota, Modyfikacja kilku plików) Polecam program Cygwin. Na Chłopski rozum – to program który daje nam na windowsie „niektóre” opcje kombajnu jakim jest linuxowy Terminal. Jest on również darmowy , ściągnąć go mozemy z oficjalnej strony o Tu . Instalujemy jako zwykłą aplikacje.


W nim bez problemu odpalimy Podstawowe Skrypty tj Kuchnie.

Myślę że w mniejszy bądź większy sposób udało mi się „przybliżyć” możliwości i pomóc w wyborze stanowiska pracy.  ;)

[L5]Oblokwanie Bootloadera i wgranie recovery

Do jego wykonania jest nam potrzebny Root, Terminal Emulator oraz Rom v10L Rom można pobrać z:

http://adf.ly/HvpRT

który Flashujemy zwykłym KDZ'em.

Pobieramy teraz 2 pliki. Rozpakowujemy je na kartę SD.
Skrypt do odblokwania:

http://adf.ly/KWpQJ

Obraz Recovery CWM:

http://adf.ly/KWq5b

Ich ścieżka powinna wyglądać tak

/sdcard/emmc_appsboot.bin/sdcard/recovery.img

Teraz w Terminal Emulator wykonujemy
su
i kopie recovery i bootloadera

dd if=/dev/block/mmcblk0p5 of=/sdcard/emmc_appsboot.bin.bakdd if=/dev/block/mmcblk0p17 of=/sdcard/recovery.img.bak

Teraz najlepsze. Podieniami Bootloader i recovery

dd if=/sdcard/emmc_appsboot.bin of=/dev/block/mmcblk0p5dd if=/sdcard/recovery.img of=/dev/block/mmcblk0p17

i robimy reboot

reboot recovery

i siedzimy w recovery! 

Nie biorę odpowiedzialności za uszkodzenia. Wszystko robisz na własną odpowiedzialność!

źródło : http://www.lgswift.pl/tunning-i-poradniki-f118/odblokowanie-bootloadera-i-recovery-t20914.html

[Move & OT-908] Android 2.3.4 AOSP

Hah! W końcu trzeba cokolwiek napisać. Logo zrobiłem sobie, Plan też jest , teraz trzeba działać. :D

Stockowy rom 2.3.4 znajdujący się w necie na xda-developers autorstwa ruscan.calin wymaga zaktualizowanego telefonu do 2.3.4 co moim zdaniem jest lekkim paradoksem o.O. Również ciężko jest zaktualizować telefon do upragnionego GB.
W internecie znalazłem źródła Androida (System + Kernel) do Alcatela Ot 908 więc jego kompilacja i ew poprawki na telefon 908 to kwestia czasu (jako że OT-908 różni się wyłącznie ułożeniem klawiszy względem MOVE będzie również działało na nim). Cieszy mnie fakt, że rom będzie bazowany na AOSP Gingerbread T-Mobile Move/Ot-908 gdyż trochę irytował mnie JRD'owski lockscreen. Oczywiście AOSP GB będzie podstawą do późniejszej maksymalnej edycji romu który potem może posłużyć mi do wydania serii romów nie tylko do tego Alcatela.  Gdy cała kompilacja pójdzie zgodnie z planem a rom będzie działał Przewiduję podobną sytuacje z AOSP Froyo na nasze telefony.

Oczywiście postęp będe przedstawiał na blogu.
Pozdrawiam. ;)

[Java] Obsługa ADB/Fastboot

Pisząc Aplikacje na kompa pozwalającą zarządzać telefonem potrzebowałem "sposobu" na wykrycie kolejnych etapów w kosoli ADB/Fastboota. Publikuję oto ten że kod - może się komuś przyda. Osoba która 'się zna' będzie wiedziała jak go zmodyfikować. ;)

adb reboot recovery działą :D 

W folderze w którym mamy skompilowaną klase potrzebujemy plików adb 

na windowsie to:

adb.exe
AdbWinApli.dll
AdbWinUsbApi.dll

oczywiście - > Jeśli planujemy zrobić coś fastbootem trzeba użyć plików fastboota.

zapowiadany kod :)

import java.io.*;
class main
{
public static void main(String Argv[])
{
  String[] ADB_INFO = new String[10];
  int ilosc_lini = 0;
  try {
            Process p = Runtime.getRuntime().exec("adb reboot recovery");
            BufferedReader in = new BufferedReader(
                                new InputStreamReader(p.getInputStream()));
      while ((in.readLine()) != null)
            {
             ADB_INFO[ilosc_lini] = in.readLine();
             //
             // tu możesz sprawdzić czy dana linia jest ta ktora chcesz
             // np equal(ADB_INFO[ilosc_lini]," ** demon start runing **");
             //
             System.out.println(ADB_INFO[ilosc_lini]);
             ilosc_lini++;
            }
      System.out.println("Ilosc lini = " + ilosc_lini);
        } catch (IOException e)
        {
            e.printStackTrace();
        }
  System.exit(0);
}
}

dzieki ADB_INFO mamy 'log' co się dzieje. do operacji adb devices bądź adb reboot recovery potrzebowałem max 10 linijek, jakby ktoś chciał logcata zrobić proszę powiększyć tablicę ;)